Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα σε κίνδυνο

Παρά τις βαριές κατηγορίες εναντίων της Ελλάδας, από ότι φάνηκε στην πορεία δεν ήταν το πιο χοντρό παιδάκι στην τάξη, αλλά αυτό που είχε πασαλειφθεί με σοκολάτες. Η αλήθεια είναι πως όλες οι αναπτυγμένες χώρες βάσισαν την ανάπτυξη τους με δανεικά χρήματα, φουσκώνοντας το χρέος τους.

Τα νούμερα είναι καταλυτικά και δυστυχώς αμείλικτα. Οι πλούσιες χώρες σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι εύπορες χάρις τον τρελό δανεισμό. Μια πρόχειρη ματιά στον χάρτη το αποδεικνύει.
( http://www.economist.com/content/global_debt_clock  )

Περίπου 71 τρισεκατομμύρια δολάρια ήταν το παγκόσμιο ΑΕΠ, ενώ 51 τρισεκατομμύρια δολάρια είναι το κρατικό χρέος των χωρών. Ακόμα υψηλότερο είναι το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων που υπολογίζεται συνολικά στα 110 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Αν θεωρήσουμε όλο τον πλανήτη σαν ένα κράτος, με χρέος 220% του ΑΕΠ, τι βαθμό αξιολόγησης θα έβαζαν οι διάφοροι οίκοι αξιολόγησης ;  
Αν ήταν επιχείρηση, με 71 τρισεκατομμύρια τζίρο και 161 τρισεκατομμύρια χρέος, πόσοι θα την χαρακτηρίζανε φερέγγυα ;

Από τότε που οι τράπεζες έπαψαν να βγάζουν λεφτά με τον παραδοσιακό τρόπο και κοιτούν να φτιάξουν πολύπλοκους μηχανισμούς και αμφίβολης ποιότητας χρηματοοικονομικά προϊόντα, το καπιταλιστικό σύστημα όπως το γνωρίζαμε άλλαξε. Άλλαξε δραματικά. Η πραγματική οικονομία εξαφανίστηκε δίνοντας την θέση της στις περίπλοκες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ο δυτικός κόσμος νόμιζε πως θα μπορεί να μεταφέρει την παραγωγή αλλού κι αυτός να παίζει με πληκτρολόγια.

 Το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας

H Μεγάλη Βρετανία έχει δημόσιο χρέος κοντά στο 100% του ΑΕΠ της. Τίποτα ανησυχητικό για τον μελετητή που αναλύει επιδερμικά την κατάσταση. Στην πραγματικότητα όμως χρωστάει πολύ παραπάνω γιατί δανείζεται έμμεσα από τις τράπεζες της, που με την σειρά τους χρωστάνε το αστρονομικό ποσό του 735% του ΑΕΠ της Βρετανίας !

Η βρωμιά δεν μπορεί να κρύβεται για καιρό κάτω από το χαλί. Η Κεντρική Τράπεζα της
έχει κάνει swap δανεισμού με όλες τις σημαντικές κεντρικές τράπεζες του κόσμου. Έχουν βαφτίσει το χρέος τους τραπεζικό, ενώ δανείζουν έτσι το κράτος τους,
Δεν είναι καθόλου τυχαίο η εποπτεία για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών (Βασιλεία II) μετατέθηκε  στο 2021

 

 Υπάρχει ελπίδα για την Ευρωπαϊκή Ένωση ;

Ας υποθέσουμε ότι βιώνουμε το ονειρικό σενάριο, σύμφωνα με τους εμπνευστές του πλάνου που ακολουθείται σήμερα, τους Γερμανούς.
Οι οικονομίες της ευρωζώνης ως εκ θαύματος όχι μόνο αντέχουν τα σκληρά μέρα λιτότητας που επιβάλλονται, αλλά εφαρμόζουν με ομοψυχία χωρίς να διαμαρτυρηθούν για την υψηλή ανεργία και τις παρενέργειες της. Δεν διαμαρτύρονται ούτε καν από τυχόν κούρεμα των καταθέσεων τους, σύμφωνα με το κυπριακό μοντέλο. Μετά από θυσίες, τα ελλείμματα τους μειώνονται και ως δια μαγείας, όλες εμφανίζουν πλεονάσματα.

Ας υποθέσουμε πως το αισιόδοξο σενάριο συνεχίζεται, και μετά από χρόνια οι χώρες με τα  πρωτογενή πλεονάσματα μειώνουν το δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ τους. Σε λίγα χρόνια, όλες οι χώρες της ευρωζώνης θα έχουν μόνο 60% του ΑΕΠ χρέος και ισοσκελισμένους προϋπολογισμού. Το ιδανικό όριο, σύμφωνα με τους όρους της συνθήκης του Μάαστριχ.     
Ας υποθέσουμε πως όλα αυτά συμβαίνουν με την σύμφωνη γνώμη του κόσμου, χωρίς διαμαρτυρίες και τους αστυνομικούς να δέρνουν καθημερινά τους διαμαρτυρόμενους νεόπτωχους.

 

 Πιο θα είναι το αποτέλεσμα άραγε;

Η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο θα σκαρφαλώσει τουλάχιστον 2 προς 1, αν και πιο ρεαλιστικό θα ήταν να υπολογίζαμε 2,5 προς 1 με αυξητικές τάσεις.

Τους Γερμανούς δεν τους πειράζει πολύ η ανατίμηση, γιατί έχουν αυτοματοποιήσει την παραγωγή τους και κυρίως δεν θα έχει ανατιμηθεί το νόμισμα τους έναντι του μεγαλύτερου πελάτη τους, δηλαδή τις χώρες της ΕΕ
Είναι βιώσιμη η ευρωζώνη με μία τέτοια ισοτιμία;
Η απάντηση μπορεί να δοθεί μονολεκτικά: Όχι.  

 

 Η κατάσταση σήμερα

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό, αλλά με βάση τα επίσημα στοιχεία, οι γερμανικές τράπεζες έχουν μόχλευση υψηλότερη από την Λίμαν την εποχή που κατάρρευσε !
Όσο και αν δεν το παραδέχονται, αν δεν ήταν η κρίση, να παρκάρουν εκεί πλήθος ξένων  κεφαλαίων από την Ευρώπη για «ασφάλεια», θα είχαν τεράστιο πρόβλημα. Οι ξένες εισροές κρύβουν την κεφαλαιακή ανεπάρκεια τους.

 

Τα πράγματα με τις ευρωπαϊκές τράπεζες χειροτερεύουν κάθε ημέρα και περισσότερο

Και ενώ οι ΗΠΑ τις έχουν εξυγιάνει σε μεγάλο βαθμό μέσω TARP, έχοντας κατεβάσει την μόχλευση στο 15, οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αν δεν υπήρχε το swap της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ του ενός τρισεκατομμυρίου, θα είχαν τεράστιο πρόβλημα. Πιθανότατα θα είχαμε επανάληψη της «λύσης» με βάση το πρόσφατο κυπριακό μοντέλο, μόνο που τα νούμερα και οι επιπτώσεις θα ήταν κολοσσιαίες σε παγκόσμιο επίπεδο.

 

 Γιατί ανεβαίνουν τα χρηματιστήρια

Αν είναι όντως τα πράγματα απαισιόδοξα, εύλογα δημιουργείται ένα ερώτημα. Γιατί οι κυριότεροι αμερικάνικοι χρηματιστηριακοί δείκτες, αλλά και ο γερμανικός DAX, καταγράφουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο ;

 Η απάντηση είναι πως οι κεντρικές τράπεζες, με επικεφαλής την FED, δημιουργούν τεχνητά ευνοϊκές συνθήκες στην χρηματιστηριακή αγορά, που δεν αντικατοπτρίζουν τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία. Ειδικά στην ευρωζώνη η ιδιωτική κατανάλωση συρρικνώνεται, ενώ αντίθετα η ανεργία μεγαλώνει ανησυχητικά.

 Οι επενδυτές που δραστηριοποιούνται στην Wall Street φαίνεται να είναι σε καλύτερη θέση από τους ευρωπαίους. Όχι μόνο γιατί η αμερικάνικη οικονομία δείχνει να στέκεται σε πιο σταθερές βάσεις. Εξάλλου οποιοδήποτε αναπτυγμένο κράτος πληγεί, θα μεταδώσει την κρίση αστραπιαία. Το βασικό τους πλεονέκτημα είναι πως το κουμπί του short είναι ένα κλικ μακριά. Η δυνατότητα να κερδίσεις από την υποχώρηση των μετοχών είναι ίδια και απαράλλακτη με την δυνατότητα στην άνοδο.  


Βασίλης Παζόπουλος, οικονομολόγος, αναλυτής χρηματιστηριακών αξιών

 

 

 

πηγή : bt47gr