Κατά φαντασίαν πατριώτες. Ανήκεις σε αυτούς;

Πρόσφατα διέρρευσε παραέξω το κοινό για τους ιστορικούς μυστικό, πως η έναρξη της επανάστασης συμβατικά γιορτάζεται την 25η Μαρτίου και δεν είναι αυτή η ημερομηνία που πραγματικά ξεκίνησε αλλά επιλέχθηκε, για να συμπίπτει με τη θρησκευτική γιορτή του Ευαγγελισμού. Έφριξε το Πανελλήνιο στην πληροφορία, πως το λάβαρο υψώθηκε στην Πελοπόννησο στις 23 Μαρτίου, κυρίως αναλογιζόμενο τα εορταστικά τριήμερα αργιών που έχασε εξαιτίας αυτής της διευθέτησης εδώ και κοντά δύο αιώνες. Αν είναι να λέει ο καθένας το μακρύ του και το κοντό του, τότε να πω κι εγώ πως η επανάσταση ξεκίνησε στην πραγματικότητα στις 22 Φεβρουαρίου, όταν ο Υψηλάντης πέρασε τον Προύθο. Και, πριν φέρετε οποιαδήποτε αντίρρηση, θυμηθείτε πόσο στερημένος από αργίες είναι ο Φεβρουάριος. Αλλά το θέμα μας δεν είναι πότε είναι η γιορτή.


Το θέμα μας είναι τι ακριβώς γιορτάζεται. Το θέμα μας είναι πως από τον εορτασμό εξοβελίστηκε η σημασία της εθνικής παλιγγενεσίας, της σύστασης, δηλαδή, του νεοελληνικού κράτους. Αντ’αυτής – ίσως λόγω ευκολότερης ορθογραφίας – τονίζεται η επανάσταση, η πολεμική αναμέτρηση και η συχνά επίπλαστη στρατιωτική υπεροχή των Ελλήνων έναντι των Τούρκων. Μας υπενθυμίζονται προσεκτικά επιλεγμένες μάχες, μαθαίνουμε να θεωρούμε ήρωες τους οπλαρχηγούς και όχι, ας πούμε, τον Καποδίστρια, το μοναδικό Έλληνα κυβερνήτη που θα μπορούσε να επικαλεστεί ως ελαφρυντικό ότι παρέλαβε χάος. Κατόρθωμα δε θεωρείται η οργάνωση υποδομών εκ του μηδενός, κατόρθωμα ήταν η άλωση της Τριπολιτσάς. Σωστά;

Η άποψή μας για την εθνική επέτειο πάει χέρι-χέρι με την αντίληψη που έχουμε περί πατριωτισμού. Η αγάπη μας για την Ελλάδα μετριέται λες και πρόκειται για κάποιο παιχνίδι-εφαρμογή στο Facebook με ονομασία «Πόσο τουρκοφάγος είσαι;». Θα εξόντωνες 15 εκατομμύρια κόσμο, για να πάρεις την Πόλη; Αποκηρύσσεις μετά βδελυγμίας τη Ναζλί, τη Σεχραζάτ και τη Σιλά; Λυπήθηκες που έχασε η Σάλκε από τη Γαλατασαράι; Τότε, ναι, είσαι πατριώτης. Ενώ εγώ πάλι, αν αγαπώ τους Τούρκους ως γείτονες και φορείς μιας κοινής κουλτούρας, είμαι ανθέλλην και εθνοπροδότρια.

Η ιδέα πως, αν μισούμε τη χώρα του γείτονα, πάει να πει πως αγαπούμε τη δική μας έχει αποδειχτεί ιστορικά ιδιαίτερα επιβλαβής. Και δε μιλώ για τις σχέσεις μας με τους γείτονες. Μιλάω για την ίδια την Ελλάδα. Εφόσον το αντιτουρκικό μένος είναι επαρκής ένδειξη φιλοπατρίας, δεν πειράζει που φοροδιαφεύγουμε. Δεν πειράζει που εξαπατούμε το ελληνικό δημόσιο, που καταπατούμε τη δημόσια γη, που καίμε τα δάση, που ρυπαίνουμε παραλίες και θάλασσες, που λουφάρουμε από τη δουλειά μας ως δημόσιοι λειτουργοί. Δεν πειράζει που παρανομούμε. Αν παίρνω ένα επίδομα που δεν δικαιούμαι, δε θεωρείται εθνοπροδοτικό αλλά πονηριά. Αν παραβαίνω τον Κ.Ο.Κ, δε θεωρούμαι επικίνδυνη για τους συμπατριώτες μου αλλά απλά απρόσεχτη. Η Ελλάδα δεν είναι οι νόμοι, δεν είναι το κράτος, δεν είναι το δημόσιο ταμείο, είναι η θεωρητική ιδέα για την οποία θεωρητικά θα δίναμε πρόθυμα τις ζωές μας κι ακόμη πιο πρόθυμα θα αφαιρούσαμε τις ζωές άλλων. Έτσι νομίζουμε και γι’αυτό φτάσαμε στο σημερινό χάλι.

Απ’αυτό το χάλι, λοιπόν, δίχως πατριωτικό φρόνημα δεν πρόκειται να βγούμε. Μα χρειάζεται απαραιτήτως να επαναπροσδιορίσουμε τι σημαίνει πατριωτισμός και ποιος είναι πατριώτης. Όσο για τον τρόπο που βλέπουμε τους γείτονες, νομίζω πως η κόρη μου έχει την πιο υγιή στάση. Μου’λεγε χθες πως βρήκε το βιβλίο για το ΄21 που τους διάβαζε η δασκάλα τους στενάχωρο γιατί στην πλοκή του σκοτώνονται πολλοί. «Έλληνες ή Τούρκοι;», τη ρώτησα. Και με αποστόμωσε λέγοντας: «Έχει σημασία;»

Γιάννα Γούναρη        

 

 

oloigiaolous